قلم رهبر، رسانه‌ای به وسعت قاره‌ها

بسم الله الرحمن الرحیم

اللهم صل علی فاطمه و ابیها و بعلها و بنیها

نامه مقام معظم رهبری حضرت آیت الله امام خامنه‌ای (مدظله)خطاب به جوانان اروپا و امریکای شمالی، بهانه‌ای شد تا به نکات مهمی پرداخته شود. البته از همان ساعات اولیه و خبری شدن ارسال این نامه رسانه‌های مختلف از جمله صدا و سیما گاهی آشفته و ناشیانه در حال جبران و انعکاس این خبر به نحوی بودند که گویای واکنش رسانه‌ای وسیع در دنیا نسبت به این خبر و نامه باشد.غافل از اینکه واکنش مثبت و مطلوب از سوی رسانه‌های دشمن یک رؤیا بیش نیست و دستکم همیشه نمیتوان واکنش مناسب  و متناسب را از آنها توقع داشت. درست این است که واکنش ‌ها را به این بیانات حکیمانه در ظرفی معقول از زمان مشاهده کنیم و بعد از گذشت هفته‌ها مترصد تأثیر وسیع آن بر روی افکار عمومی موفق خود آنها باشیم. البته حتی اگر این امر را هم مورد ملاحظه قرار ندهیم، این نامه بدون یک مخاطب مستقیم هم قابل تأمل و حاوی نکات فراوانی است که برخی از این نکات را در ذیل مورد اشاره قرار می‌دهیم.

·         نامه به جهت کلی ساده و بی پیرایه اما دقیق و حساب‌شده است و به لحاظ محتوا حاوی استدلالی است که متناسب برای جامعه هدف یعنی جوان اروپایی و امریکایی است. دعوت به بازنگری در وجدان جمعی، به نحوی که معطوف و محدود به گذشته‌های دور نباشد و مسائل روز را در بر بگیرد و نیز دعوت به تفکر در این سؤال که  چرا در غرب، در موضوع مهمّی همچون شیوه‌ی برخورد با فرهنگ و اندیشه‌ی اسلامی، از شکل‌گیری آگاهی عمومی جلوگیری میشود؟ در کنار دعوت به مطالعه اسلام از منابع اصیل و دست اول همچون قرآن کریم، خلاصه‌ای از محتوای نامه است. اهمیت این محتوا وقتی روشن می‌شود که بدون دانستن آنها از شما بپرسند برای این دسته از مخاطبان چه نکته متناسب و البته قابل فهم را برای گفتگو پیشنهاد می‌دهید؟ از کجا شروع کنیم و چه بگوییم که زیاده گویی نباشد اما حق مطلب نیز ادا شود؟ پس روش احتجاجی این نامه که تلازم با ارزیابی درست از محتوا و مخاطب دارد به تنهایی کلاسی از درس برای دغدغه مندان است. این نامه به جرأت مخاطبش را به یکی از دو نتیجه اتمام حجت(عذراً) یا دستگیری فکری(نذراً) می‌رساند.

·         از محتوای این نامه که بگذریم، زمان انتخاب شده برای ارسال آن و نیز مجاری رسانه‌ای انتخاب شده (شبکه‌های مجازی) در ارائه و عرضه آن نیز قابل تأمل است و دلالت بر امکان استفاده و رویکردی خاص در بهره‌گیری از ظرفیت‌های زمانی و ابزاری را می‌دهد. زمان مناسب را حریف با توهین و هتاکی در اختیار حضرت آقا قرار داد وگرنه در حالت عادی زندگی روزمره، طرح دعوت برای مطالعه اسلام انعکاسی وسیع نداشت. واضح است که ابزار و رسانه متناسب را هم دشمن مهیا کرد و فقط با این تفاوت که از میدان شبکه‌های مجازی به صورت فعالانه و نه در موضع انفعال بهره گرفته شد. بهره‌ای که وابستگی تامّ و تمامی به محتوای استدلال نیز دارد و صرف هر نوع دفاعی را نمی‌طلبد.این نامه اتمام حجت بود بر همه مایی که تبلیغ اسلام را منوط به داشتن امکانات می‌دانیم و با این عذر از گردن خود ساقط کرده و جزء وظایف حاکمیت می‌شماریم. استفاده از  فضای مجازی متداول ثابت کرد که حتی شخصیت اول نظام نیز برای تبلیغ از ابزارهای حاکمیتی استفاده نمی‌کند چون این ابزارها الزاماً کارگشا نیست. 

·         ونهایتاً اینکه  این نامه باز تعریف از نحوه پرداخت به موضوع ولایت فقیه در درون جامعه خودمان و مخاطبان غیر مستقیم این نامه است. توضیح اینکه یک خلأ ویژه در فضای معرفتی جامعه، پرداخت نادرست به مسأله ولایت فقیه است. سی و چند سال است که وقتی سخن از اصل ولایت فقیه به میان می‌آید خود را محدود به دفاع از آن و پاسخگویی به شبهات ابتدایی که تمامی هم ندارند کرده‌ایم. جلسات پرسش و پاسخ همچنان باید در مقابل تشکیک در مسأله ولایت فقیه بایستند و ما باز هم باید ثابت کنیم که اصلاً چنین موضوعی در اسلام اصالت دارد یا نه، در حالی که نیاز حقیقی ما به این مسأله در ساحت معرفتی مدتهاست که از حیطه اثباتی گذشته است و نیازمند پرداخت کارکردی و عملیاتی است. ما نیازمند وجوه ابرازی ولایت فقیه هستیم. خودمان در داخل مشمول هشداری هستیم که حضرت آقا برای جوانان اروپایی و امریکایی تبیین کردند. یعنی از زمان عقب هستیم می‌توانیم در مورد تاریخ قضاوت‌های خوبی داشته باشیم اما از تحلیل روز عاجزیم ‌و حتماً باید دهه‌ها و قرن‌هایی بگذرد تا بفهمیم ماهیت و ظرفیت  عصر و زمانی که روح الله موسوی خمینی(ره) رقم زد و سیدعلی خامنه‌ای(مدظله) آن را رهبری  می‌کند چیست. ما کجای آن تاریخی هستیم که درآینده خوانده و قضاوت می‌شود و رسالت ما در آن چیست؟یا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّکُمْ وَ اخْشَوْا یَوْماً لا یَجْزی والِدٌ عَنْ وَلَدِهِ وَ لا مَوْلُودٌ هُوَ جازٍ عَنْ والِدِهِ شَیْئاً إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَلا تَغُرَّنَّکُمُ الْحَیاةُ الدُّنْیا وَ لا یَغُرَّنَّکُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ (سوره مبارکه لقمان، آیه33)